منشور تازه سیاست خارجی ایران در کلام رهبر انقلاب

سخنان اخیر رهبر انقلاب را باید همزمان نقشه راه درون‌زا و بیانیه‌ای در سطح سیاست خارجی دانست. در سطح داخلی این بیانات پیوندی میان روحیه مقاومت و نشاط اجتماعی برقرار می‌کنند. پبامی که پس از فشار‌های اقتصادی و رسانه‌ای سال‌های اخیر معنای مضاعف پیدا میکند. تأکید مکرر بر حرکت کشور، امید ملی و نقش جوانان در مدال‌آوری علمی و ورزشی نشانه‌ای است از تلاش حاکمیت برای بازآفرینی انرژی اجتماعی و تبدیل آن به پشتوانه مشروعیت سیاسی در دوره تازه فشار‌های غربی.

در بعد بین‌المللی رهبر انقلاب با تمایز بین معامله و تحمیل خطوط قرمز ایران را در مذاکرات احتمالی آینده ترسیم کردند. موضع ایشان مبنی بر اینکه هیچ توافقی که از سوی آمریکا طراحی شده باشد مشروعیت ندارد یادآور تجربه تلخ برجام و خروج یک‌جانبه واشنگتن از آن است. نام‌بردن مستقیم از ترامپ و انتقاد از بازگشت او به کاخ سفید صرفاً تقابل شخصی نیست بلکه پیامی روشن به نظام تصمیم‌سازی آمریکاست که تهران دیگر به وعده‌های شفاهی اعتماد نخواهد کرد.

در سطح راهبردی این سخنان هم‌زمان دو محور را تقویت می‌کند‌: بازدارندگی دفاعی و استقلال فناورانه. اشاره به موشک‌های ایرانی به‌عنوان شناسنامه جوان ایرانی جایگاه نمادینی دارد که نشان می‌دهد توان دفاعی کشور از مسیر درون‌زا و علمی می‌گذرد. این تأکید همراه با هشدار نسبت به استفاده دوباره از همان توان در صورت تهدید پیامی است به بازیگران منطقه‌ای از جمله رژیم صهیونیستی یعنی ایران در مسیر صلح گام برمی‌دارد، اما ابزار دفاع از خود را واگذار نمی‌کند.

در سطح افکار عمومی جهان نیز رهبر انقلاب با حمله به تناقض‌گویی آمریکا و افشای نامشروع بودن ادعای مبارزه با تروریسم در واقع نبرد رسانه‌ای جدیدی را آغاز کردند. هنگامی که ایشان از کشتار هزاران کودک در غزه سخن گفتند معنا فراتر از واکنش انسانی بود و این استدلالی است علیه مشروعیت اخلاقی غرب و مبنایی برای تقویت گفتمان مقاومت فراملی.

در جمع‌بندی این گفتار را می‌توان منشور تازه‌ای از سیاست خارجی ایران دانست که بر سه ستون استوار است‌: استقلال در تصمیم ملی، مشروعیت‌زدایی از قدرت سلطه‌گر و اتکای پایدار بر علم و جوان ایرانی. در آستانه پایان اعتبار قطعنامه ۲۲۳۱ و دور جدید فشار‌های دیپلماتیک تهران با این مواضع درصدد نشان دادن چهره‌ای واحد از خود است که در آن امید، بازدارندگی و خودباوری اجزای مکمل راهبرد بقا و پیشرفت ملی‌اند.